Gas, kolen, hout, stookolie en petroleum hebben zuurstof nodig om goed te branden. Is er te weinig zuurstof aanwezig in de kamer, dan kan er CO worden gevormd. Ons bloed neemt vlotter dit geur- en kleurloze gas op dan de noodzakelijke zuurstof. Daardoor worden de opname en het transport van zuurstof doorheen het lichaam geblokkeerd, met als gevolg fysieke klachten als hoofdpijn, duizeligheid en zelfs bewusteloosheid.
Vroeger werd een koolstofmonoxidevergiftiging veroorzaakt door het gebruik van kolenkachels met een schouw die niet goed trok. Nu ontstaat CO in huis vooral bij onvolledige verbranding van aardgas, zoals bij het gebruik van verwarmingstoestellen op basis van een vlam die slecht zijn afgesteld of die geen afvoer naar buiten hebben, namelijk boilers (‘Bulex’) en gaskachels. Ten onrechte wordt een koolstofmonoxidevergiftiging geassocieerd met vergeetachtige bejaarden die met een verouderde kachel opgescheept zitten en die alle tochtgaatjes in hun oude herenhuizen toedekken. Onderzoek van het Antigifcentrum bracht echter aan het licht dat de meeste slachtoffers jonger zijn dan 30 jaar.
Alle nieuwe toestellen hebben een beveiliging en zijn bijgevolg veel veiliger. De beveiliging schakelt het toestel uit als er te weinig zuurstof in de lucht is of als de schoorsteen niet goed trekt. Helaas beschikt lang niet iedereen over een nieuw toestel. Sinds 1996 mogen enkel gekeurde toestellen worden verkocht met het CE merk en de vermelding ‘CAT I2E+’.
Een ander probleem zien we bij de verplaatsbare toestellen op petroleum, kerosine of gas die geen schoorsteen hebben. Deze toestellen verbruiken zuurstof uit de kamer en de verbrandingsgassen komen daarna in dezelfde kamer terecht. Let er dus op deze toestellen maximum één uur aan een stuk te laten branden. Gebruik ze nooit terwijl u slaapt en verlucht regelmatig de kamer waarin ze staan tijdens het gebruik ervan.
Het is van belang zo weinig mogelijk koolstofmonoxide in de kamer te krijgen. Om dat te bewerkstelligen, kunt u volgende maatregelen nemen:
Krijgt u toch te maken met een CO-vergiftiging? Open dan uw ramen en deuren, schakel het toestel uit, verlaat de woning en raadpleeg onmiddellijk uw huisarts.
Onderhoud van een gastoestel is het bijhouden, verzorgen en in stand houden van het apparaat zodat de kans op storingen tot een minimum gereduceerd wordt Bij goed en jaarlijks onderhoud zal de levensduur merkbaar verlengd worden. Vaak wordt over het hoofd gezien dat het jaarlijkse onderhoud ook een preventieve kant heeft, jaarlijks onderhoud kan kostenbesparend zijn Inspectie van de ruimte/omgeving waar de ketel zich bevindt Daar waar nodig de gebruikers van passend en eerlijk advies te voorzien.
Bij aanvang van en tijdens het stookseizoen worden we soms weer opgeschrikt door gevallen van koolmonoxidevergiftiging door toedoen van ondegelijke, slecht/niet onderhouden gasapparatuur of ondegelijke ventilatie in de ketelruimtes. Gevaarlijke situatie kunnen zich voordoen bij vervuilde branders, warmtewisselaar en niet juist afgestelde branderdruk. Hierdoor kan het zeer giftige koolmonoxide (CO) zich in de verbrandingsgassen bevinden Om dit te voorkomen is een regelmatig onderhoud noodzakelijk.
Bij onderhoud aan een open toestel zijn de volgende zaken van belang: controleren en indien nodig reinigen van rookgas afvoerbuis, warmtewisselaar, venturis, hoofd- en waakvlambrander en gasfilter. Testen van regel- en beveiligingsapparatuur branderdruk en waakvlam en zonodig bijstellen hiervan. Tevens dienen de luchttoevoer en ontluchting te worden gecontroleerd op voldoende doorlaat. De ruimte waar het gastoestel zich bevindt dient geïnspecteerd te worden om het veilig functioneren te waarborgen.
Gasgestookte boilers kunnen een tank bevatten van roestvrijstaal, koper of gewoon staal. In het laatste geval wordt de binnenwand bekleed met een glaslaag of emailleerbescherming deze hebben een extra bescherming met een anode nodig. Deze anode beschermt de tank tegen de elektrolytische werking die de tank kan aantasten. De opoffering anode (magnesiumstaaf) moet regelmatig worden gecontroleerd en zonodig worden vervangen.
Gesloten hebben een afgesloten verbrandingsruimte, met behulp van een ventilator wordt de benodigde verbrandingslucht toegevoerd, of rookgassen afgevoerd. In een nieuwbouwwoning worden bijna uitsluitend gesloten toestellen toegepast.
Ook bij vervanging is het raadzaam een gesloten toestel toe te passen.
VOORDELEN: Er wordt geen "warme" lucht uit de woning gebruikt voor het verbrandingsproces, waardoor er dus zuiniger wordt gestookt. CO vergiftiging is zo goed als onmogelijk
Wanneer u kiest voor een cv-ketel, moet een keuze worden gemaakt uit een CV-KETEL (solo) of een COMBIKETEL.
De COMBIKETEL zorgt niet alleen voor warmte, maar ook voor de warmwater voorziening. Voordeel is dat de cv-capaciteit benut kan worden voor de warmwater voorziening, waardoor er altijd ruim voldoende en snel warm water beschikbaar is.
Een elektrische boiler heeft vaak een lange opwarmtijd 1 tot 2 uur, bij een cv-boiler duurt dit 10 tot 15 minuten.
De meeste Junkers toestellen sturen 2 of 3 draads 24V uit. Vaillant en zowat alle andere merken sturen 220V uit.
Kamerthermostaten van Vaillant kunnen dus niet werken op een Junkers toestel, enkel Junkers kamerthermostaten zijn geschikt.
Vaillant heeft wel modulerende kamerthermostaten die 3-draads op klemmen 7-8-9 worden aangesloten, maar dit is eerder een soort multifunctionele datacommunicatie poort tegenwoordig. Enkel de kamerthermostaten van Vaillant werken hierop. Bvb: VRT 40
Voor meer geavenceerde sturingen en regelaars gebruikt Vaillant sinds 2010 het E-Bus protocol, hiermee kan men verschillende regelingscomponenten en accesoires op 1 "bus" koppelen en laten communiceren met de ketel(s)
Voor toestellen met een 789 aansluiting van na 2005 bestaat er een omvormer naar E-Bus.
U bent verplicht om uw schoorsteen te laten reinigen als die is aangesloten op een centraal stooktoestel type B.
De reiniging van de schoorsteen is een onderdeel van het verplichte onderhoud van de centrale-verwarmingsinstallatie (cv). Voor een cv op gas moet dat onderhoud 2-jaarlijks.
Aanbevolen is om deze te laten vegen in de volgende omstandigheden:
Concentrische en exentrische schoorstenen van condensatie en gedwongen afvoer toestellen kunnen nooit vervuilen en moeten dus ook nooit geveegd worden.
Bent u huurder? Volgens de huurwet is de huurder verantwoordelijk voor alles wat met onderhoud te maken heeft, dus ook voor het laten reinigen van de schoorsteen. Als er gebreken aan de schoorsteen zijn of als er grotere herstellingen nodig zijn, dan is de eigenaar verantwoordelijk.